رسانه و روانکاوی (مقدمه‌ای انتقادی)

مطالعات روانکاوانۀ رسانه، حوزه‌ای میان‌رشته‌ای است که با استفاده از مفاهیم و نظریه‌های روانکاوی، به تحلیل رسانه‌ها و تأثیر آن‌ها بر افراد و جوامع معاصر می‌پردازد. این حوزه از دهۀ 1970 و با تمرکز بر روانکاوی و فیلم ظهور کرد و همگام با رشد چشمگیر رسانه‌ها و گسترش روانکاوی فراتر از اتاق درمان، روزبه‌روز شکوفاتر شد. کتاب حاضر تلاشی است برای معرفی چند دهه سنت تحقیقات روانکاوانۀ رسانه‌ها، از فیلم و تلویزیون تا اینترنت، شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های دیجیتال، بازی‌های ویدئویی و هوش مصنوعی. کتاب با مروری جامع بر سنت‌ها و مفاهیم اصلی روانکاوی- نظریات فروید، لکان، کلاین، و وینیکات- آغاز می‌شود و در طول فصل‌های بعد به تناسب مباحث مطرح شده به دیگر نظریه‌پردازان برجستۀ این حوزه همچون لاپلانش، پونتالیس، بیون، آنزیو، اتو فنیشل، فیل مالن و... می‌پردازد. از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در این کتاب می‌توان به مطالعات روانکاوانۀ فیلم، نظریۀ اسکرین، نگاه خیرۀ مردانه، مطالعات فمینیستی فیلم، فضای سایبر، خودشیفتگی آنلاین، سرمایه‌داری پلتفرمی، رویکردهای روانکاوانۀ به کار، روابط روانی- اجتماعی، دیگری‌سازی آنلاین، افراط‌گرایی و نژادپرستی، قطبی شدن، جنسانیت مجازی، هوش مصنوعی و نقش بازی‌های ویدئویی در روانکاوی بالینی اشاره کرد.